تغذيه در سالم زيستن انسان نقش مهمي دارد و عادت هاي بد غذايي، مي توانند بر سلامت تمام ارگان هاي بدن تاثير منفي بگذارند، بنابراين تمام افراد بايد براي حفظ سلامت خود، مجموعه اي از انواع گروه هاي غذايي را به تناسب
در رژيم روزانه شان داشته باشند. در غير اين صورت و در اثر مصرف نامناسب اين گروه ها، بدن با آسيب هايي جدي مواجه خواهد شد. در ادامه به بررسي برخي از عادت هاي غذايي اشتباه و تاثير منفي آنها بر دستگاه گوارش مي پردازيم.
عادت اول: افراط در مصرف کربوهيدرات و ابتلا به کبد چرب
متاسفانه برخي از افراد، تمايل زيادي به مصرف انواع کربوهيدرات ها مانند نان و برنج دارند و در طول روز هم به اندازه کافي ميوه يا سبزي نمي خورند، در حالي که گنجاندن حجم بالايي از کربوهيدرات ها در رژيم غذايي روزانه، باعث بروز چاقي مفرط مي شود. از آنجا که افراد چاق و پرخور، در کنار کربوهيدرات ها به مصرف غذاهاي چرب هم علاقه دارند، ابتلا به بيماري کبد چرب و عوارض ناشي از آن برايشان دور از انتظار نخواهد بود. پس بد نيست که با اندکي تغيير در سبک خورد و خوراک و کم کردن مصرف کربوهيدرات و چربي ها، احتمال ابتلا به کبد چرب را در خود کاهش دهيد.
عادت دوم: مصرف نکردن ميوه و سبزي و ابتلا به يبوست
در حالت عادي، خوردن ۳وعده غذايي اصلي همراه ۲ميان وعده، به تمام افراد سالم توصيه مي شود. نتايج مطالعه هاي مختلف نشان مي دهد که مصرف ۵وعده ميوه و سبزي در طول روز، خطر ابتلا به انواع سرطان ها از جمله سرطان هاي دستگاه گوارش را تا حد قابل قبولي کاهش مي دهد. پس اگر تا امروز اهل خوردن ميوه ها و سبزي ها نبوده ايد، بهتر است سبزي ها را درکنار وعده هاي اصلي غذايي و ميوه ها را هم در ميان وعده هايتان جاي دهيد. نکته ديگر اين است که شما مي توانيد با مصرف به اندازه فيبر غذايي که به وفور در سبزي ها و ميوه ها وجود دارد، تحرک طبيعي دستگاه گوارش را حفظ کنيد. کساني که علاقه چنداني به خوردن ميوه ها و سبزي ها نشان نمي دهند، با کاهش دريافت فيبر غذايي، دچار کاهش تحرک طبيعي دستگاه گوارش و در نتيجه ابتلا به عوارض ناشي از آن مانند يبوست خواهند شد.
عادت سوم: مصرف فست فود و ابتلا به ريفلاکس
متاسفانه گرايش به مصرف فست فودها و غذاهاي آماده، از بدترين ارمغان هاي زندگي ماشيني است. چربي بيش از اندازه و افزودني هايي مانند انواع سس يا پنيرهاي چربي که به فست فودها اضافه مي شوند، از مهم ترين دلايل چاق شدن نسل امروز نسبت به نسل هاي گذشته است. از طرف ديگر، افزودني ها، نگهدارنده ها و مواد تشکيل دهنده فست فودها با تاثير منفي بر دستگاه گوارش، باعث بالا رفتن احتمال ريفلاکس معده به مري مي شوند. به عبارت ساده تر، کساني که به اصطلاح دچار ترش کردن يا همان برگشت اسيد از معده به مري مي شوند، بايد مصرف فست فودها و غذاهاي حاضري را کنار بگذارند.
عادت چهارم: مصرف غذاهاي سرخ کردني و ابتلا به سرطان
برخي اوقات روغني که قرار است غذا در آن سرخ شود، بيش از اندازه حرارت مي بيند که باعث ايجاد تغييرات شيميايي در ساختمان روغن خواهد شد. از طرف ديگر، امکان سوختن بخشي از قسمت هاي سطحي ماده خوراکي در طول فرآيند سرخ کردن وجود دارد. حرارت ديدن بيش از اندازه روغن و مصرف غذاهاي سرخ کرده اي که کمي هم گوشه و کنار آنها سوخته است، باعث آزاد شدن ترکيب هاي سرطان زا در بدن خواهد شد و دستگاه گوارش هم از زيان اين ترکيب ها در امان نخواهد ماند. ضمن اين که با سرخ کردن و حرارت دادن بيش از حد برخي خوراکي ها مانند سبزي ها، حجم قابل توجهي از ويتامين هاي آنها هم از بين خواهند رفت و ديگر نبايد از آنها انتظار عملکرد ضد سرطاني داشت.
عادت پنجم: مصرف گوشت خام و ابتلا به اسهال
حتما شما هم تا به حال افرادي که عادت به خوردن گوشت يا جگر نيمه پخته يا به تعبير خودشان «آبدار» دارند، مواجه شده ايد. در حالي که اگر گوشت به طور کامل و صحيح پخته نشود، احتمال باقي ماندن و تکثير برخي از ميکروب ها و عوامل بيماري زا در آن بالا مي رود، بنابراين کساني که به خوردن گوشت هاي آبدار علاقه دارند، بايد در انتظار ابتلا به انواع بيماري هاي گوارشي مانند مسموميت، اسهال و استفراغ هم باشند.
عادت ششم: خوردن غذاي مانده و ابتلا به مسموميت
گاهي از روي تنبلي يا شايد سهل انگاري، يادمان مي رود باقي مانده غذاها را داخل يخچال بگذاريم، ولي احتمال تکثير ميکروب ها در غذاهايي که حاوي مواد فاسد شدني مانند گوشت و چربي هستند، زياد است. اگر دوست نداريد به علت مسموميت غذايي ناشي از مصرف غذاهايي که بيشتر ۱-۲ ساعت خارج از يخچال مانده اند، راهي بيمارستان شويد، بهتر است از خير خوردن اين غذاها بگذريد. دستگاه گوارش بچه ها، سالمندان و کساني که سيستم ايمني بدنشان ضعيف است، به ميکروب ها و سموم غذاهاي مانده، واکنش شديدتري نشان مي دهند.
عادت هفتم: نخوردن صبحانه و ابتلا به چاقي
برخي از افراد عادت دارند بدون خوردن صبحانه، خانه را ترک کنند در حالي که صبحانه يکي از مهم ترين وعده هاي غذايي است و مصرف آن نقش مهمي در حفظ سلامت بدن دارد. افرادي که صبحشان را با خوردن صبحانه آغاز مي کنند، انرژي کافي براي انجام تمام فعاليت هاي فکري و جسمي شان در طول روز دارند. کساني که عادت به خوردن صبحانه ندارند، دچار اختلال در کارکرد طبيعي بدن مي شوند و قدرت کافي براي انجام کارهاي فکري و حتي جسمي به خصوص در ساعت هاي اوليه صبح ندارند. از طرف ديگر، اين افراد به دليل نرسيدن قند خون کافي به مغزشان در ساعت هاي اوليه روز دچار گرسنگي و اشتهاي کاذب مي شوند. اين اشتهاي کاذب مي تواند آنها را به سمت مصرف خوراکي هاي چرب، شيرين و پر کالري بکشاند و همين مسئله باعث چاق شدن، ابتلا به کبد چرب و عوارض ناشي از اين ناراحتي ها خواهد شد.
منبع: هفته نامه سلامت، شماره۳۶۴